×

Kuruluş Amacı ve Görevlerimiz

Milli bir hafıza, milli bir arşiv, müze ve araştırma merkezi niteliği taşıyan Milli Kütüphane gerçekleştirdiği hizmetlerle hiç kuşkusuz Türk kültür, bilim, edebiyat ve sanat hayatına önemli katkılarda bulunmaktadır. Milli Kütüphane tarafından sunulan hizmetler ana başlıklar halinde şöyledir:

Kütüphanecilik Hizmetleri:

Millî Kütüphane başta derleme olmak üzere çeşitli yollarla sağladığı materyalleri, gerekli teknik işlemleri tamamlandıktan sonra 7/24 okuyucu ve araştırmacıların hizmetine sunmaktadır. Teknolojik gelişmelerin yeni uygulamalara imkan sağlamasıyla katalog tarama, bibliyografya erişimi, elektronik kaynaklara erişim, bilgi edinme gibi birçok kütüphanecilik hizmeti elektronik ortam üzerinden sunulmaktadır. Ayrıca, kütüphaneler arası işbirliği uygulamaları çerçevesinde araştırmacıların gereksinim duyduğu ve ülkemiz kütüphanelerinde bulunmayan eserler yurtdışından temin edilebilmektedir.

Kütüphanecilik Alanında Projeler ve Standartlar Geliştirmek, Uygulamak ve Öncülük Etmek:

Millî Kütüphane değişen koşullar ve ihtiyaçlar doğrultusunda verimliliğini ve hizmet kalitesini artırabilmek amacıyla çeşitli projeler geliştirerek uygulamaktadır.

  • Lisans hakları Millî Kütüphaneye ait olan ve yeni modül eklentilerine olanak tanıyan yerli kütüphane otomasyon sisteminin (Kaşif) geliştirilerek kullanıma sunulması,
  • Yazma eserler ve süreli yayın koleksiyonunun özel bir yazılım ve tarayıcı kullanılarak görüntülü sisteme aktarılması ve eserlerin künyeleriyle birlikte tam metin olarak erişime sunulması (Dijital Kütüphane),
  • Türkiye Bibliyografyası Sistemi ile Türkiye Makaleler Bibliyografyası Sistemi,
  • E-Devlet Kapısı üzerinden sunulan online üyelik, kitap ayırtma, fotokopi gönderimi, sesli kitap gönderimi ya da erişimi,
  • Elektronik derleme yoluyla sağlanacak materyallerin arşivlenmesi (EyDES),
  • Koleksiyondaki taş plaklara çevrim içi erişim sağlanması (Taş Plaklar Sistemi),
  • Dijital verilerin depolama ve iletim işlemlerinin otomasyon içerisinde yürütülmesini sağlayacak Dijital Bilgi Yönetim Sistemi yazılımı tamamlanan ve halihazırda kullanımda olan önemli Millî Kütüphane projelerinden bazılarıdır.

Bunun dışında, Millî Kütüphane kütüphanecilik alanında uluslararası standart olarak kabul edilen örnek uygulamaları, iş ve işlemlerinde yürürlüğe koyarak öncül olmaya ve ülke kütüphanelerinde benzer uygulamaların yaygınlaşarak toplumun evrensel enformasyon ağına adapte olmasına yardımcı olmaya çalışmaktadır. Millî Kütüphanede gerçekleştirilen projeler MARC (Machine-Readable Cataloging - Makinece Okunabilir Kataloglama) standartlarının ülke çapında yaygınlaşmasını sağlamıştır.

Koruma ve Yenileme:

Milli Kütüphane Konservasyon ve  Restorasyon Laboratuvarında yıpranmış nadir eserlerin bakım ve onarımı yapılarak önemli kültür eserlerimizin geleceği güven altına alınmaktadır. Ayrıca ciltleri eskiyen veya koleksiyona yeni katılan eserler ile cilt bütünlüğü sağlanmış süreli yayınlara ciltleme işlemi uygulanmakta, koruma ve kullanımlarında kolaylık sağlanmaktadır.

Dijitalleştirme:

Milli Kütüphane koleksiyonunda her birinden tek nüsha bulunan eserlerin orijinallerinin kullanım sırasında ve doğal koşullar karşısında yıpranmasını engellemek ve gelecek nesillere bozulmadan aktarılmasını sağlamak amacıyla materyallerin dijital kopyaları, telif mevzuatı gözetilerek, üretilmekte ve elektronik depolama ünitelerinde saklanmaktadır.

Yayıncılık:

Ulusal bibliyografik denetimin sağlanmasına yönelik koleksiyondaki materyallerin bibliyografik kimliklerinden oluşan Türkiye Bibliyografyası ile süreli yayınlar koleksiyonunda yer alan bilimsel, kültürel ve sanatsal makalelerin künye bilgilerini içeren Türkiye Makaleler Bibliyografyası hazırlanmakta ve internet sitesi üzerinden kullanıma sunulmaktadır. Ayrıca Türk kültürel hayatına yön vermiş kişiler ve olaylar hakkındaki araştırma ve çalışmaları kolaylaştırmak ve bu konularda farkındalık yaratmak üzere özel konulu bibliyografyalar ile toplu kataloglar yayımlanmaktadır. Bunun dışında, koleksiyon tanıtımına yönelik prestij kitaplar ile çeşitli bilimsel veya mesleki konularda da yayınlar yapılmaktadır.

Uluslararası Kütüphanecilik:

Millî Kütüphane IFLA (International Federation of Library Associations and Institutions), CDNL (Conference of Directors of National Libraries), CENL (Conference of European National Librarians), EİT (Ekonomik İşbirliği Teşkilatı) Üyesi Ülkeler Millî Kütüphane Yöneticileri ve SEENL (The South East European National Librarians)  gibi uluslararası kütüphanecilik oluşumlarına üye olarak bu meslek örgütlerinin çalışmalarına katkı sağlamaktadır.

Kütüphanecilik alanında işbirliğini geliştirmek ve uzmanlık/kaynak paylaşımına yönelik yeni olanaklar yaratmak amacıyla yurt dışından kütüphaneler ve kuruluşlarla ikili anlaşmalar yapılmakta ve kütüphaneler arası işbirliği uygulamaları çerçevesinde araştırmacıların gereksinim duyduğu ve ülkemiz kütüphanelerinde bulunmayan eserler yurtdışından temin edilmektedir. Bunun yanı sıra yurt dışındaki kütüphanelerde oluşturulan kitaplıklar ve kitap bağışlarıyla da Türkiye’nin ve Türk kültürünün tanıtımına katkı sağlanmaktadır.

Sesli Kitaplar / Konuşan Kitaplık:

Millî Kütüphane Konuşan Kitaplık Görme Engelliler Merkezi’nde, görme engelli üyelerin talepleri doğrultusunda 11 profesyonel formatta oluşturulmuş kayıt stüdyosunda kitaplar gönüllü okurlar aracılığıyla seslendirilmektedir. Sesli kitap arşivinde başta sınavlara hazırlık ve ders kitapları olmak üzere, güncel ve klasik edebi eserlerden oluşan roman, şiir, deneme, öykü, psikoloji gibi farklı kategorilerde eserler yer almaktadır.  Görme engelli üyelerimiz koleksiyonumuzda yer alan sesli kitaplara Konuşan Kitaplık sitesinden erişebilmektedirler. Diğer taraftan, sesli kitaplar DVD’ye yüklenerek internet erişim olanağı olmayan ya da kısıtlı olan üyelerimizin adreslerine ücretsiz olarak gönderilmektedir.

2012 yılında Türkiye Bilişim Derneği tarafından Kamu Uygulama Ödülü'ne ve TÜSİAD tarafından Kamudan Vatandaşa Sunulan Hizmet Ödülü'ne, 2016 yılında ise  “Engelsiz Balkan Platformu”nun Engelsiz Balkan Ödülü’ne layık görülen Millî Kütüphane Konuşan Kitaplık Görme Engelliler Merkezi bu alandaki örnek çalışmalarıyla 2019 yılında da Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca verilen Kültür ve Sanat Alanında Erişilebilirlik Ödülü'nü almıştır.

Bilimsel, Kültürel ve Sanatsal Etkinlikler:

Her yıl Millî Kütüphane etkinlik salonlarında konferans, seminer, panel gibi bilimsel toplantılardan sinema, tiyatro ve sergi gibi sanatsal etkinliklere pek çok kültür faaliyeti düzenlenmekte ve önemli bir kültür hizmeti yürütülmektedir.